Het Deense ‘R’ is een ‘snoeiharde’ gevangenisfilm. Nou, ik weet het niet.
Hoofdpersoon Rune wordt bij binnenkomst meteen het vuur aan de schenen gelegd. Hij moet zijn matras afstaan, de plees schrobben en in foetushouding op de grond gaan liggen met zijn duim in zijn mond. Hij doet alles braaf. Hoezo snoeihard? Ik noem dat een watje.
Het feit dat Rune meteen zijn cel wil schoonmaken, en dat zijn haar in de tijdsspanne van de film (circa zeven maanden) perfect geblondeerd blijft, geen uitgroei, pleit ook niet voor hem. Er wordt niet verteld waarom Rune de bak in moet, maar het moet iets in de trant van een gewapende overval op een kapperszaak zijn geweest.
Dat gevangenisleven, vertel mij wat, is geen peulenschilletje. Je kan niet zomaar binnenlopen en je door iedereen tot zijn bitch laten benoemen. Dat werkt niet. Dan ben je tot in de eeuwigheid de lul. Het levert voor die jongens bovendien allerlei onderlinge spanningen op. Bubba is geil maar maandag is niet zijn dag, dus wil hij ruilen met Jimbo die natuurlijk ook gewoon zijn ontladingsmomentje nodig heeft. Medegevangenen zien dat er ruimte is voor onderhandelingen en bieden twee sloffen sigaretten voor je, maar daar wil Jimbo niets van weten. Voor je het weet is het weer knokken geblazen. Hartelijk bedankt, hoor.
Meteen op je eerste dag in de bak de grootste klootzak uitzoeken die er rondloopt en hém vragen voor je te bukken is ook geen gezond idee. Goed, je verblijf in het gevang wordt er aanzienlijk door verkort, maar daar is alles mee gezegd. Je zal slim moeten zijn om in zo’n vijandig klimaat te kunnen overleven. Gewiekst.
Je moet ervoor zorgen dat je onaantastbaar bent. Bij het eerste pak rammel dat je te wachten staat moet je meteen heel hard roepen dat je AIDS hebt. Niemand wil nog jouw bloed aan zijn handen. Of je zorgt ervoor dat je iets unieks in de aanbieding hebt. Een nichemarkt bedrijven. Welke niche, dat is aan jou. Het is jouw uniek selling point. Ik kan daar weinig over zeggen. Ik ga ook niet alles voorkauwen. Doe jij ook eens wat.
Ik zou, denk ik, grappen maken. Flauwe grappen. Je moet je beseffen dat het publiek in zo’n penitentiaire inrichting nou niet bepaald hoogopgeleid is. Het zit er niet vol met intellectuelen. Je moet je een beetje aanpassen aan het niveau, af en toe een Geer en Gooropmerking plaatsen. Een Ron Brandstedertje doen. Een Boszhardje. Dat vinden ze leuk, die rakkers. Nee, ik heb niets te vrezen in de petoet. Maak je om mij geen zorgen.
Het valt allemaal wel mee, dat leven in de bajes. Wat je in ieder geval niet moet doen is meteen je cel schoonmaken en je haar blonderen. Dan vraag je erom. Dan gaat het er meteen snoeihard aan toe.
Deze mijmering verscheen eerder op www.plukdenacht.nl.
