Napret

llustratie: Willemijn de Lint
Pret hebben om iets wat je daadwerkelijk hebt meegemaakt is natuurlijk vele malen logischer dan je van tevoren verkneukelen om iets wat misschien wel heel erg gaat tegenvallen, maar ook napret is niet geheel zonder nadelen.

Napret heeft iets triests. Napret bestaat enkel als iets afgelopen is. Pret in het verleden. Dat leuke weekendje weg met vrienden. Het concert van je favoriete artiest. Een heerlijke dag op het strand. Het zijn vluchtige momenten en ze komen niet meer terug. In een andere vorm misschien wel weer, maar zoals het was wordt het nooit meer. Jammer, want wat was het leuk.

Napret is vluchten. Vluchten in het hoofd, uit het heden, naar tijden van weleer toen alles nog wel leuk was. Ik maak mij er zelf ook behoorlijk schuldig aan. Op een feestje met een klein groepje vrienden herinneringen ophalend, bier drinkend en lachend om verhalen die je al vijf keer gehoord hebt. Weet je nog? Vertel jij het maar, Ruben. Jij vertelt het altijd zo grappig. Heel hard lachen om iets wat ooit was. Iets wat leuker was dan datgene dat je nu aan het doen bent, uiteraard, want anders waren die herinneringen in eerste instantie al niet nodig. Dan was je nu wel nieuwe herinneringen aan het maken. Wat je eigenlijk zegt is dat het feestje waar je je bevindt een stom kutfeest is. Liever een ouwe koe uit de sloot dan de nieuwe haring in ui die er wordt rondgedeeld. Nee, dat vorige feest, drie jaar geleden, waar Annemarie met haar blote toges in bad in slaap was gevallen, dát was pas een feest. Hilarisch.

Napret bestaat voor degene die niet in staat is om plezier te hebben in het heden. Een oude mop is nu eenmaal gemakkelijker op te rakelen dan een nieuwe grap verzinnen. Gebeurtenissen en herinneringen worden voor het effect met het grootste gemak bijgeschaafd en aangedikt, net zo vaak tot het werkelijke verhaal niet meer bestaat. Achteraf gezien was het allemaal veel leuker dan dat het destijds daadwerkelijk leuk was. Er worden schepjes bovenop gedaan en oogjes toegeknepen. Iedere keer dat het verhaal opgedist wordt is het mooier en fantastischer dan de vorige. Logisch. Oefening baart kunst. Geef hem een paar jaar en vandaag is net zo leuk als twee jaar geleden.

Napret is naast opzettelijk te wijzigen ook onwillekeurig onderhevig aan slijtage. Naderhand kan de pret vrij makkelijk overslaan in iets anders, iets negatievers. Je hebt een geweldige tijd met haar gehad, maar nu een ander aan haar mag zitten beïnvloedt dat de manier waarop je erop terugkijkt. Stom wijf. Of die heerlijke schooltijd waarin je eigenlijk maar weinig deed, volop genoot van het leven, jong was, uitging. Had je maar iets meer je best gedaan, dan zat je nu misschien niet met drie krijsende kinderen op de bank te wachten totdat manlief thuiskomt van de werf, zijn honderdveertig kilo aan tafel schuift en vraagt wat de pot schaft.

Gelukkig kan het omgekeerd ook. Het is heel goed mogelijk napret te hebben over iets dat op het moment zelf helemaal niet prettig of leuk was. Ik heb niet gelachen toen ik met een ontstoken balzak kromgebogen en wijdbeens door het huis waggelde, met pijnscheuten die zich vanuit het kruis door mijn hele lichaam verspreidden, een pijn zo hevig en op een plaats zo ongemakkelijk dat volledige narcose de enig dragelijke optie leek, maar het is inmiddels een heel vermakelijk verhaal op stomme kutfeestjes.

Of dat wat we vandaag meemaken uiteindelijk zal resulteren in een slechte herinnering of napret kan niemand ons dus nog vertellen; dat weten we pas later. Tegen die tijd zullen we het overigens altijd al hebben geweten, want achteraf is het makkelijk lullen.